BILET do ZK – część 3
Artykuł jest częścią serii artykułów z tematyki:
Odroczenie kary pozbawienia wolności Katowice
Dziś we wpisie opowiem Ci jak odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności z uwagi na twój stan zdrowia. Ta przyczyna różni się od pozostałych tym, że o ile sąd uzna twoją argumentację za uzasadnioną o tyle musi orzec odroczenie wykonania kary. Jest to tzw. odroczenie obligatoryjne
Po tytule pewnie już się domyślasz, że w oparciu o tę podstawę sąd odroczy wykonanie kary pozbawienia wolności, jeśli stan zdrowia skazanego jest na tyle ciężki, że nie pozwala na osadzenie w ZK i na rozpoczęcie wykonania kary.
Jaki więc jest to stan zdrowia?
Musisz być chory i to ciężko. Ciężki stan zdrowia nie może być lekką niedyspozycją, która tylko ogranicza twoją aktywność życiową lecz wywołać go musi choroba somatyczna( tzn. fizyczna) w ciężkiej postaci lub choroba psychiczna skazanego.
Pod pojęciem ciężkiej choroby somatycznej należy natomiast rozumieć taki stan zdrowia, który wymaga leczenia wyłącznie w warunkach wolnościowych. Tu nie decyduje sama nazwa choroby ani nawet długotrwały czas jej trwania. Nie ma bowiem chorób ciężkich, lekkich lub średnich 😊 Nie ma także katalogu chorób, które należy uznać za ciężkie. Sąd może uznać za ciężką właściwie każdą chorobę, jeśli obecny stan kliniczny pacjenta wskazuje na ostry jej przebieg i osadzenie pacjenta w zakładzie karnym mogłoby spowodować dla niego stan zagrożenia życia lub poważne niebezpieczeństwo dla zdrowia.
Przez osadzenie w zakładzie karnym, należy rozumieć także leczenie w warunkach penitencjarnych. Jeśli więc jesteś chory ale umieszczenie Ciebie na oddziale szpitalnym zakładu karnego umożliwi powrót do zdrowia lub jego poprawę możesz odbywać karę pozbawienia wolności. By możliwym było odroczenie wykonania kary sąd musi dojść do przekonania, że osadzenie mogłoby spowodować u skazanego stan zagrożenia życia lub poważne niebezpieczeństwo dla zdrowia.
W przypadku choroby psychicznej zgodnie z treścią przepisu nie wymaga się, by choroba była ciężka. Teoretycznie każdą chorobę psychiczną uznaje się za uniemożliwiającą wykonywanie kary pozbawienia wolności. Jednak w praktyce wygląda to trochę inaczej. Czym innym jest bowiem choroba a czym innym zakłócenia czynności psychicznych. W tym drugim przypadku właściwie nie ma przeszkód do osadzenia skazanego w zakładzie karnym, gdyż skazany może także odbywać karę w systemie terapeutycznym, który będzie umożliwiać stopniowe przywracanie równowagi psychicznej.
Wyłącznie więc stwierdzenie choroby i to w jej ostrym przebiegu może stanowić podstawę do odroczenia wykonania kary.
W przypadku chorób psychicznych na skutek leczenia może dojść do znacznej poprawy stanu pacjenta – ustabilizowania nastroju, złagodzenia objawów. Jeśli więc obecny stan zdrowia psychicznego skazanego jest stabilny to nawet gdy istnienie choroby nie jest kwestionowane sąd najprawdopodobniej oddali wniosek o odroczenie, przynajmniej na tej podstawie. Istotne jest zatem nie to, że jesteś dotknięty chorobą psychiczną ale obecne nasilenie choroby i jej wpływ na twoją poczytalność. Z tego względu niestety często nawet poprzednie hospitalizacje skazanego, nie gwarantują uzyskania odroczenia. Jeśli powołujesz się na tę podstawę odroczenia i przedstawisz na tę okoliczność dowody w postaci dokumentacji medycznej Sąd najprawdopodobniej skieruje Cię do biegłych lekarzy psychiatrów, którzy w oparciu o przeprowadzone przez siebie badanie udzielą odpowiedzi na pytania sądu w tym w szczególności czy cierpisz na chorobę psychiczną oraz czy obecnie możesz odbywać karę pozbawienia wolności. W zależności od tego jaka będzie decyzja biegłych takie będzie rozstrzygnięcie sądu. Jeśli przebieg choroby jest łagodny biegli najprawdopodobniej uznają, że możesz być leczony w warunkach więziennych. Musi być to zatem ostry stan przebiegu choroby, którego wystąpienie uniemożliwia skazanemu rozumienie sensu wykonania kary i świadome uczestniczenie w tym procesie.
Jeśli starasz się o odroczenie kary z uwagi na chorobę psychiczną powinieneś na tę okoliczność przedstawić pełną dokumentację medyczną- tj. historię choroby, leczenia szpitalnego, ambulatoryjnego, opnie prywatne lekarzy prowadzących, zaświadczenia z odbytych terapii, orzeczenia lekarskie itk. Biegli lekarze psychiatrzy dokonają bowiem oceny twojego stanu zdrowia także w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy.
Jeśli biegli nie będą w stanie jednoznacznie określić czy twój stan choroby jest przeszkodą do osadzenia w ZK mogą wskazać sądowi jeszcze jedno rozwiązanie- obserwację w zakładzie leczniczym. W takim przypadku sąd wyda właściwe postanowienie a w sprawie odroczenia będzie orzekać po zakończeniu obserwacji przez skazanego. Okres obserwacji zostanie zaliczony na poczet kary pozbawienia wolności.
Na koniec warto wspomnieć, że upośledzenie umysłowe nie powinno stanowić podstawy wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Podobnie wygląda kwestia skazanych z orzeczonym stopniem niepełnosprawności w tym kalectwem. Dlaczego? Bo upośledzenie umysłowe i kalectwo nie są chorobą i jest oczywistym, że nie ma możliwości poprawy stanu zdrowia chorego. W takim przypadku właściwym będzie skierowanie wniosku o zawieszenie postępowania wykonawczego.
Instytucja odroczenia z uwagi na stan zdrowia obejmuje zatem tylko te przypadki choroby, która jako zmienna a nawet przemijająca przeszkoda uniemożliwia wykonywanie kary przez jakiś czas. Ten „jakiś czas” przez który kara nie może być wykonywana ma umożliwić skazanemu poprawę stanu zdrowia tak by jego osadzenie nie stanowiło już zagrożenia dla jego zdrowia lub życia ( choroba fizyczna) lub by mogło zostać w sposób prawidłowy przez skazanego zrozumiane.
Na jak długo sąd orzeka odroczenie kary?
Sąd odroczy karę do czasu ustania przeszkody co nie oznacza jednak pełnego wyzdrowienia. Wystarczy, że stan zdrowia skazanego umożliwiać będzie wykonanie kary. W przypadku wiec choroby cielesnej- osadzenie w zakładzie karnym nie będzie już zagrażać życiu lub zdrowiu a choroby psychicznej stan skazanego będzie umożliwiać świadome uczestniczenie skazanego w procesie wykonania kary.
A co w przypadku gdy choroba skazanego jest niekwestionowana ale wątpliwym pozostaje czy obecny stan skazanego można uznać za ciężki?
Choroba skazanego inna niż ciężka choroba także może stanowić o niemożności wykonania kary ale nie jako przesłanka odroczenia obligatoryjnego lecz już jako przeszkoda osobista. Taki wniosek powinien zostać zatem oparty o inną podstawę prawną ( art.151 kkw)
Jeśli stan zdrowia skazanego nie jest ciężki ale wymaga on leczenia w warunkach wolnościowych sąd także powinien przychylnie rozpatrzyć wniosek i orzec o odroczeniu jednak pod uwagę będzie brać także inne okoliczności.
Więcej na ten temat znajdziesz we wpisie( link BILET DO ZK CZĘŚĆ 4) >>
W praktyce jeśli sąd uzna że wniosek jest zasadny z uwagi na ciężką chorobę lub chorobę psychiczną skazanego odroczy karę na kilka miesięcy, pół roku lub nawet rok. Końcowy termin odroczenia powinien zostać przez sąd oznaczony datą.
Jeśli w okresie odroczenia choroba nie ustąpiła i twój stan zdrowia jest nadal ciężki sąd może ponownie odroczyć wykonanie kary na kolejny okres. W tym celu przed końcem terminu koniecznie ponownie złóż wniosek i przedstaw swoją obecną sytuację oraz załącz wszystkie dowody jakie posiadasz z okresu odroczenia.
Jeśli łącznie okres odroczenia wykonania kary wyniesie co najmniej jeden rok będziesz mógł starać się następnie o warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności a to już rysuje perspektywę wygranej w walce o życie na wolności. Z drugiej strony
Sąd będzie mógł także z powodu ciężkiej i przewlekłej choroby orzec zawieszenie postępowania wykonawczego na czas trwania przeszkody.
Ale o instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary oraz zawieszenia postępowania wykonawczego opowiem w innym materiale.
Jak widzisz nie każda choroba stanowi podstawę do uzyskania odroczenia a wyłącznie ciężki jej przebieg w chwili orzekania przez sąd w postępowaniu wykonawczym.
Jeśli chcesz uzyskać poradę jak odroczyć twoją karę – napisz do mnie lub zadzwoń.
Mecenas Sylwia Owczarek
